Sąd odwoławczy niezwiązany datą z wniosku o zasiedzenie

SN w uchwale z dnia 19 października 2018 r., odpowiadając na pytanie sądu okręgowego, ​orzekł, iż w postępowaniu o stwierdzenie zasiedzenia własności nieruchomości zakaz zmiany postanowienia na niekorzyść uczestnika wnoszącego apelację nie stoi na przeszkodzie stwierdzeniu zasiedzenia przez sąd II instancji w innej dacie, niż uczynił to sąd I instancji. Podstawą rozstrzygnięcia było zapytanie skierowane przez jeden z sądów okręgowych, czy sąd okręgowy jako sąd II instancji może ustalić odmienną datę zasiedzenia własności nieruchomości od tej wskazanej we wniosku o zasiedzenie – przyjmuje się, że to sąd I instancji nie jest związany tą datą. W ocenie pytającego sądu, sąd odwoławczy powinien być związany zakazem reformationis in peius, zgodnie z którym nie może uchylić lub zmienić wyroku na niekorzyść strony wnoszącej apelację, chyba że strona przeciwna również wniosła apelację. W odpowiedzi na zadane pytanie, SN wskazał, iż w postępowaniu o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości zakaz reformationis in peius nie stoi na przeszkodzie, aby sąd odwoławczy stwierdził zasiedzenie w innej dacie, niż uczynił to sąd I instancji. SN uznał, że orzeczenie sądu, również sądu odwoławczego, powinno wskazywać rzeczywistą datę nabycia własności. Z uwagi na fakt, iż zasiedzenie następuje z mocy prawa, nie powinno ono zależeć od woli uczestników postępowania, a od okoliczności danej sprawy i ustalonego stanu faktycznego. Tym samym, jeśli sąd II instancji uzna, że faktyczna data nabycia nieruchomości przez zasiedzenie różni się od tej, którą wskazano we wniosku, powinien mieć możliwość jej zmiany. Zgodnie z powyższym, zdaniem SN, sądom odwoławczym przysługuje uprawnienie do rozstrzygnięcia o dacie zasiedzenia nieruchomości, a uprawnienie to nie stoi na przeszkodzie zakazu reformationis in peius.

KM

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2018 r., sygn. akt III CZP 1/18

http://www.sn.pl/sprawy/SiteAssets/Lists/Zagadnienia_prawne/NewForm/III-CZP-0001_18_p.pdf