Nie, bo RODO!

Wraz z początkiem obowiązywania RODO zaczęto zauważać problem nieprawidłowego przetwarzania danych osobowych. Do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych (PUODO) wpłynęło wiele skarg, ale czy większość z nich była konieczna?
Niedawno w skardze do PUODO skarżący powołał się na, nielegalne według niego, skserowanie dowodu osobistego przez bank. Uważał on, że bank nie ma żadnej podstawy do takiego działania, a tym bardziej przechowywania tego dokumentu. Przecież w mediach usłyszał, że nikt nie może od niego żądać ksero dowodu.
Bez znajomości szczegółów skargi nie można jednoznacznie przesądzić o prawidłowości stanowiska skarżącego. Jednakże, w tym przypadku należy podkreślić, że banki są jednymi z niewielu instytucji w Polsce, które są uprawnione ustawowo do skanowania dowodów osobistych. Podstawą prawną jest ustawa o przeciwdziałaniu brudnych pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, a w przypadku chociażby udzielania kredytów – ustawa Prawo bankowe.
Dowód osobisty może być również wymagany w celu, jak sama jego nazwa wskazuje, identyfikacji konkretnej osoby. W sklepie monopolowym sprzedający może poprosić o okazanie dowodu, żeby sprawdzić pełnoletniość (lub i nie) kupującego alkohol. Tak samo jak recepcjoniści w hotelach czy pensjonatach. Nie mogą oni jednak skserować dowodu, a jedynie przepisać z niego niezbędne dane do zameldowania, takie jak np. numer dowodu.
Co więcej, nawet sam Kodeks postępowania cywilnego dokładnie wskazuje, że w pozwie należy zamieścić informacje identyfikujące pozwanego, a niewątpliwie jest nim również numer dowodu osobistego.
Niedługo przed nami wybory samorządowe, w czasie których będziemy proszeni o okazanie dowodów. Czy to zgodne z RODO? Oczywiście, że tak. Wiadomym jest, że to dowód osobisty wskazuje na naszą tożsamość, a jej weryfikacja jest niezbędna do otrzymania karty wyborczej.
Warto mieć się na baczności w przypadku zawierania umów z operatorami telekomunikacyjnymi. Ich częstą praktyką jest skanowanie dowodów, choć takie działanie nie ma żadnej podstawy prawnej. Pamiętajmy, że w takiej sytuacji powinniśmy zwrócić operatorowi uwagę na obowiązujące przepisy i nielegalne skanowanie naszych dokumentów tożsamości, a gdyby ona nie poskutkowała – złożyć skargę do PUODO.
Dlaczego w Polsce nadal istnieje wiele absurdów związanych z RODO? Przede wszystkim jest to nietypowa regulacja prawna dla polskiego systemu prawa. Została ona stworzona w celu próby okiełznania nowych technologii i jest zdecydowanie bliższa systemowi anglosaskiemu. W samym RODO nie znajdziemy jednoznacznych odpowiedzi na nurtujące nas problemy, to sami musimy znaleźć właściwe rozwiązania.

Dagmara Jabłońska