Urlop macierzyński, rodzicielski i ojcowski

Jak wskazuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w 2018 r. z urlopu macierzyńskiego skorzystało ok. 740 tysięcy osób, z czego aż 30 proc. stanowili ojcowie. Zgodnie z przepisami rodzicom przysługują 52 tygodnie wolnego od pracy, aby móc podjąć opiekę nad dzieckiem – składa się na to zarówno urlop macierzyński jak i rodzicielski.
Wskazany urlop może ulec wydłużeniu, w sytuacji, gdy doszło do urodzenia, więcej niż jednego dziecka. Przez pierwsze 14 tygodniu prawo do urlopu ma wyłącznie matka dziecka. Jeżeli po upływie tego czasu matka dziecka podejmie decyzję o powrocie do pracy, opiekę nad dzieckiem w zamian za nią może podjąć ojciec. Prawo do opieki nad dzieckiem przysługuje również ojcu w przypadku, gdy matka dziecka zmarła lub je porzuciła, a nie podlegała ubezpieczeniu chorobowemu.
W takiej sytuacji prawo do zasiłku macierzyńskiego zostaje przypisane ubezpieczonemu ojcu dziecka lub najbliższym osobom z rodziny.  Samo uzyskanie świadczeń wypłacanych w ramach zasiłku macierzyńskiego, przysługuje pod warunkiem przerwania działalności zarobkowej lub zatrudnienia celem podjęcia opieki nad dzieckiem.
Przez okres 20 tygodni, ubezpieczonej matce (jednego dziecka) przysługuje zasiłek podczas urlopu, natomiast w przypadku porodu mnogiego, okres ten zostaje przedłużony w zależności od liczby urodzonych dzieci (od 31 do 37 tygodni).  Urlop ten jest jednak zarezerwowany przez okres 14 pierwszych tygodnia dla matki dziecka. Po jego upływie rodzice mogą wspólnie podjąć decyzję, które z nich – ojciec czy matka będzie korzystać z dalszego urlopu. Należy jednak pamiętać, że urlop rodzicielski przysługuje jednorazowo lub w czterech częściach, przy czym należy go wykorzystać nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko osiągnie 6 rok życia. Wynosi on łącznie 32 tygodnie po narodzinach jednego dziecka, natomiast w przypadku ciąży mnogiej 34 tygodnie – nie ma to wpływu liczba dzieci, które urodziły się podczas danej ciąży.
Kodeks pracy przewiduje również możliwość urlopu przeznaczonego na opiekę nad dzieckiem bezpośrednio dla ojca dziecka. Skorzystanie z tego rodzaju urlopu nie jest uzależnione od urlopu macierzyńskiego czy rodzicielskiego. Ubezpieczony ojciec dziecka może skorzystać z urlopu ojcowskiego przez okres dwóch tygodni, ale tylko do momentu ukończenia przez dziecko 2 lat.

WK