Zyski osiągane przez spółkę komandytową po zmianach CIT

1 stycznia 2021 r. wejdą w życie zmiany w opodatkowaniu spółek komandytowych. Zostały one wprowadzone ustawą z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r., poz. 2123).

Ustawa zmieniająca wprowadza przepisy obejmujące spółki komandytowe opodatkowaniem CIT (spółka komandytowa staje się kolejną – po spółce komandytowo-akcyjnej – spółką osobową prawa handlowego traktowaną według prawa podatkowego jak spółka kapitałowa). Jedną z najistotniejszych kwestii odróżniających podatkowo spółki osobowe od spółek kapitałowych jest kwestia bycia (lub nie) podatnikiem podatku dochodowego. Spółki kapitałowe są podatnikami podatku dochodowego (CIT), podczas gdy dochody spółek osobowych alokowane są do ich wspólników proporcjonalnie do ich prawa do uczestniczenia w wyniku tej spółki (tj. ich wyniki są alokowane do ich wspólników będących podatnikami PIT lub CIT). Konsekwencją nierozpoznawania spółek osobowych (z wyjątkiem spółki komandytowo-akcyjnej) jako podatników podatku dochodowego jest neutralność podatkowa (co do zasady) wszelkich przesunięć majątkowych pomiędzy spółką komandytową a jej wspólnikami. Dotyczy to również wypłaty zysku, tzn. wypłata zysku osiągniętego przez spółkę osobową do jej wspólnika nie wywołuje skutków podatkowych, gdyż zysk ten– już w momencie jego osiągnięcia – był opodatkowany przez tego wspólnika.

Opodatkowanie spółki komandytowej podatkiem dochodowym będzie skutkować uznaniem odrębności podatkowej spółki komandytowej od jej wspólników na gruncie CIT i w konsekwencji opodatkowaniem wypłat zysku ze spółki komandytowej podatkiem dochodowym u jej wspólników - tak jak ma to obecnie miejsce w przypadku wypłaty dywidendy przez spółkę kapitałową. Dojdzie zatem do podwójnego ekonomicznego opodatkowania zysków spółki komandytowej – tak jak ma to miejsce w przypadku obecnych podatników CIT.

W związku z powyższym powstaje pytanie, jak ustawa zmieniająca będzie traktować wypłatę zysku osiągniętego przez spółkę komandytową do 31 grudnia 2020 r., która będzie miała miejsce po 1 stycznia 2021 r. Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy zmieniającej spółka komandytowa może postanowić, że przepisy tej ustawy stosuje się do niej począwszy od 1 maja 2021 r. (na marginesie należy zwrócić uwagę, że przepisy w żaden sposób nie wskazują, w jaki sposób taka decyzja powinna być podjęta). W omawianej sytuacji nie ma wątpliwości, że wypłata zysków nie będzie opodatkowana podatkiem dochodowym. Natomiast jeżeli spółka komandytowa nie zdecyduje się skorzystać z możliwości opisanej wyżej albo do wypłaty zysków dojdzie po 1 maja 2021 r., to zastosowanie znajdzie art. 13 ust. 1 ustawy zmieniającej. Zgodnie z tym przepisem do dochodów wspólników spółki komandytowej uzyskanych z udziału w zyskach takiej spółki, osiągniętych przez taką spółkę przed dniem, w którym taka spółka stała się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, stosuje się dotychczasowe przepisy (tj. obowiązujące przed opodatkowaniem takiej spółki podatkiem CIT). Innymi słowy: wypłata zysków niepodzielonych osiągniętych przez spółkę komandytową w czasie, gdy spółka nie była podatnikiem CIT, po dniu, w którym spółka stała się podatnikiem CIT, nie powinna być opodatkowana.

Przepisy przejściowe wydają się być korzystne dla podatników w zakresie, w jakim dotyczą wypłaty zysków osiągniętych przez spółkę komandytową osiągniętych przed dniem, w którym spółki komandytowe stały się podatnikami CIT. Należy o tym pamiętać podczas podejmowania decyzji o ewentualnym przekształceniu spółki komandytowej (celem – bądź to utrzymania jednokrotności opodatkowania zysków w przypadku przekształcenia spółki komandytowej w spółkę jawną - bądź to ograniczenia odpowiedzialności wszystkich wspólników, w przypadku przekształcenia spółki komandytowej w spółkę kapitałową). Po pierwsze, przepisy przejściowe zapewniają neutralność podatkową wypłaty niepodzielonych zysków jedynie dla wspólników spółki komandytowej (więc wątpliwe jest, czy organy podatkowe będą stosowały ten przepis dla wspólników spółki komandytowej po jej przekształceniu), a co ważniejsze – niepodzielone zyski po przekształceniu spółki tracą swój charakter niepodzielonych zysków a stają się wkładem wspólnika do spółki przekształconej.

H.Sz.