Widmo utraty wsparcia z tarcz antykryzysowych

Pomoc dla przedsiębiorców udzielana w związku z kryzysem wywołanym przez Covid-19 może być ograniczona. Przepis art. 23 ustawy antykryzysowej z dnia 28.10.20 r. przewiduje możliwość odmówienia pomocy, w szczególności związanej z wypłatami środków finansowych z Polskiego Funduszu Rozwoju (dalej: PFR).
Odmowa wypłaty środków może nastąpić po „naruszeniu przez przedsiębiorcę ograniczeń, nakazów i zakazów w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej ustanowionych w związku z wystąpieniem stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii”. Ustawa odnosi się do obostrzeń wydawanych na podstawie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (a więc rządowych i ministerialnych rozporządzeń).

Zakaz udzielania pomocy i obowiązek jej zwrotu w razie naruszenia obostrzeń pandemicznych został też ujęty w regulaminie programów pomocowych zwanych tarczami finansowymi. Naruszenie obostrzeń zostało określone jako przesłanka wypowiedzenia umowy przez PFR, a więc obowiązku zwrotu otrzymanych środków. Ustawowy zakaz odnosi się ogólnie do pomocy publicznej. Ma ona formę nie tylko dotacji z PFR, ale też zwolnienia z obowiązku opłacania składek na ZUS czy ulg podatkowych (np. zaniechania poboru podatku).

Co istotne, do udzielonych ulg podatkowych mają zastosowanie przepisy ordynacji podatkowej dotyczące przedawnienia zobowiązań podatkowych. Jeśli okaże się, że ulgi podatkowe zostały udzielone nienależnie, to organy skarbowe mają pięć lat na dochodzenie ich zwrotu. Może się zatem okazać, że nawet za kilka lat, być może po odwołaniu stanu epidemii, urzędy skarbowe będą dochodziły zapłaty podatków, które zostały częściowo lub całkowicie umorzone. Może się tak stać, gdy np. dopiero po jakimś czasie wyjdzie na jaw, że dany przedsiębiorca złamał rygory epidemiczne. Przepis o odmowie udzielania pomocy jest sformułowany na tyle ogólnie, że może być szeroko interpretowany, zwłaszcza co do faktu naruszenia zakazu.

Niezależnie od odmowy udzielenia pomocy, przedsiębiorca może być ukarany karą administracyjną sięgającą 30.000,- PLN za naruszenie rygorów wprowadzonych w stanie epidemii. Kara ta podlega natychmiastowemu wykonaniu. Przedsiębiorca może co prawda decyzję zaskarżyć, ale równocześnie powinien zapłacić karę.

H.Sz.